Tù chung thân có được giảm án không theo quy định Bộ luật Hình sự 2015?

Tù chung thân có được giảm án không theo quy định Bộ luật Hình sự 2015? Người bị kết án tù chung thân liệu có được giảm mức hình phạt đã tuyên không? Người bị kết án tù chung thân muốn được tha tù trước thời hạn thì cần phải đáp ứng các điều kiện gì?

1. Tù chung thân là gì?

Theo Điều 39 của Bộ luật Hình sự 2015, tù chung thân là hình phạt tù không thời hạn. Nghĩa là khi Tòa án tuyên án áp dụng hình phạt này, người phạm tội sẽ phải thực hiện hình phạt tù suốt phần đời còn lại của mình, miễn là không có sự thay đổi hoặc hình phạt được hưởng theo quy định của pháp luật.

Hình phạt này được áp dụng đối với những người phạm tội có tính chất nghiêm trọng đặc biệt, tuy không đến mức bị kết án tử hình. Trường hợp này thường liên quan đến hậu quả và hành vi có đặc điểm nguy hiểm đặc biệt, cần phải đưa ra xử lý cách ly lâu dài để đảm bảo an toàn cho cộng đồng. Ở đây, hình phạt tử hình được coi là mức hình phạt nghiêm nhất, vì nó liên quan đến việc mất mạng sống của người phạm tội.

Khi thực hiện hình phạt tù chung thân, người phạm tội phải tham gia vào quá trình giáo dục, cải tạo và làm việc theo nhiệm vụ được giao tại các trại giam.

Bên cạnh đó, theo quy định, hình phạt tù chung thân không áp dụng đối với những người dưới 18 tuổi khi họ phạm tội.

Trong thực tế, hình phạt tù chung thân được áp dụng trong những trường hợp mà xét thấy hình phạt tù có thời hạn vẫn còn nhẹ, chưa đến mức phải áp dụng hình phạt tử hình. Trong trường hợp này, không xem xét thời hạn cho hình phạt tù, mà điều quan trọng là cần cách ly người phạm tội khỏi xã hội, cho đến khi họ qua đời, hoặc được giảm án hoặc tha tù.

2. Thời hạn tù chung thân

Trong hệ thống pháp luật Việt Nam, án phạt tù chung thân không được xác định với một số năm cụ thể.

Nó đại diện cho án phạt tù suốt đời, trong đó người bị kết án sẽ phải chịu án tù và không có khả năng ra tù trong tương lai.

Khi một người bị kết án phạt tù chung thân, thì án phạt này là vô thời hạn và không được giới hạn bởi một số năm cụ thể.

Người bị kết án sẽ phải thụ án cho đến khi có quyết định giảm nhẹ hay chấm dứt án phạt từ cơ quan chức năng, như đã được đề cập trong câu trả lời trước đó.

Vì vậy, án phạt tù chung thân không được định rõ với một số năm cụ thể, mà thường là án tù suốt đời và phụ thuộc vào quyết định của cơ quan chức năng về việc giảm nhẹ hoặc chấm dứt án phạt trong trường hợp đáp ứng các điều kiện quy định.

3. Tù chung thân có được giảm án không?

Quy định giảm án tù được trình bày trong nội dung tại Điều 63 của Bộ luật Hình sự. Theo đó ngoài các yếu tố cải tạo tốt, người bị kết án phạt tù chung thân còn cần đảm bảo các điều kiện, cụ thể như sau:

– Đã chấp hành hình phạt được một thời gian nhất định, tùy thuộc vào các tính chất tội phạm thực tế.

– Đã bồi thường được một phần nghĩa vụ dân sự.

Họ sẽ được các cơ quan thi hành án hình sự có thẩm quyền đề nghị lên Tòa án để xem xét, quyết định để giảm thời hạn chấp hành hình phạt. Như vậy, cải tạo tốt là một yếu tố bắt buộc, bên cạnh các điều kiện khác để trở thành căn cứ xét giảm án.

Trong đó, cách xác định thời gian giảm án, cụ thể như sau:

– Thời gian đã chấp hành hình phạt để được xét giảm lần đầu sẽ là 12 năm đối với tù chung thân.

– Một người có thể được giảm nhiều lần trong thời gian chấp hành hình phạt.

Trong đó:

+ Người bị kết án tù chung thân về một tội danh, lần đầu sẽ được giảm xuống thời hạn chấp hành hình phạt là 30 năm tù.

Dù được giảm nhiều lần cũng cần phải bảo đảm thời hạn thực tế chấp hành hình phạt là 20 năm.

– Trường hợp những người bị kết án về nhiều tội trong đó có tội bị kết án phạt tù chung thân: Tòa án chỉ xét giảm lần đầu

xuống 30 năm tù sau khi đã chấp hành được 15 năm tù.

Dù được giảm nhiều lần nhưng vẫn sẽ phải bảo đảm thời gian thực tế chấp hành là 25 năm.

Bởi trên thực tế, họ phạm nhiều tội hơn, xâm phạm đến nhiều quyền được pháp luật bảo vệ hơn trên thực tế.

Như vậy, theo quy định của pháp luật thì những người bị kết án tù chung thân nếu như cải tạo tốt và đã bồi thường được một phần nghĩa vụ dân sự thì có thể sẽ được xem xét để giảm án xuống tù có thời hạn.

Đây là các căn cứ giảm án mà các cơ quan có thẩm quyền xem xét để thực hiện giảm án.

Tuy nhiên, họ vẫn sẽ phải chấp hành đủ tối thiểu là 20 hoặc 25 năm tù.

Theo như quy định tại khoản 1 Điều 3 của Luật Đặc xá năm 2018, đặc xá là một quyết định đặc biệt của Chủ tịch nước.

Khi đó, những người phạm tội đủ điều kiện thì sẽ được tha tù.

Người phải chấp hành hình phạt chung thân cũng là những đối tượng được đặc xá. Quyết định này được đưa ra nhân các sự kiện trọng đại của đất nước.

Trong đó, người được đặc xá được miễn chấp hành hình phạt còn lại nhưng sẽ không được xóa án tích ngay và vẫn có tiền án trong lý lịch tư pháp.

Để đảm bảo được hiệu quả quản lý, giám sát đối với những người cần cải tạo thêm. Họ đã đáp ứng yêu cầu cải tạo tốt trong thời gian chấp hành hình phạt trước đó, cũng có thời gian ngồi tù đủ lâu để được nhận đặc xá.

Tuy nhiên trên thực tế, các quyết định đặc xá vẫn chưa được áp dụng nhiều.

Bởi người phạm tội cần phải đảm bảo điều kiện, căn cứ chắc chắc để cải tạo, hòa nhập và đóng góp trong cộng đồng. Không có gì đảm bảo chắc chắn đặc xá được áp dụng dễ dãi khiến cho những người phạm tội có tâm lý chủ quan, không tôn trọng pháp luật.

Để được đặc xá, người đề nghị cần phải có đơn đề nghị đặc xá gửi đến Chủ tịch nước và đáp ứng được những điều kiện được quy định tại Điều 11 của Luật Đặc xá

Như vậy, có thể thấy rằng nếu như cải tạo tốt, người chấp hành hình phạt tù chung thân có thể chỉ phải chấp hành thời hạn tù tối thiểu theo các quy định trên.

Có nhiều chính sách khoan hồng của nhà nước để trao cơ hội mới cho những người đang chấp hành hình phạt tù chung thân. Nếu như cải tạo tốt và đáp ứng được các điều kiện theo quy định của pháp luật, thì người bị tuyên án tù chung thân có thể sẽ được giảm án, tha tù trước thời hạn hoặc đặc xá mà không phải đi tù suốt đời.

Luật Sư Hà Công Nam

Luật sư Hà Công Nam là một trong những luật sư giỏi tại Hà Nội và Phú Quốc. Luật

Hà Công Nam được biết đến nhiều là Luật sư bào chữa và bảo vệ quyền lợi thành

công cho nhiều khách hàng trong các vụ án. Với hơn 10 năm hoạt động, Luật sư Hà

Công Nam đã tích lũy được nhiều kinh nghiệm trong các lĩnh vực luật khác nhau như

Dân sự, Hình sự, Doanh nghiệp, Đất đai Đầu tư M&A, Thương mại, Sở hữu trí tuệ,

Lao động, Hôn nhân gia đình, v.v.